Nghi thức khai hoa bắt miếng đầy tháng là gì?

Có cần phải tổ chức lễ đầy tháng cho bé không? Có các nghi thức nào trong buổi lễ đầy tháng? Và nghi thức khai hoa bắt miếng đầy tháng là gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp các bạn mở được các nút thắt trên. 

Có cần tổ chức lễ thôi nôi đầy tháng cho bé không?

Lễ cúng đầy tháng, Cúng thôi nôi là một trong những nghi lễ quan trọng đầu tiên trong cuộc đời của mỗi con người. Tại buổi lễ cúng, mọi người trong gia đình đều mong ước đứa trẻ của mình được bình an, giỏi giang và luôn gặp được nhiều niềm may mắn. Chính vì thế, buổi lễ cúng Mụ này là một nghi thức giúp đấng sinh thành thể hiện lòng biết ơn với 12 bà Mụ; những người đã nhào nặn nên hình thể của đứa bé; cũng như mong cầu sự phù hộ từ các vị thần linh, bậc tổ tiên trong gia đình. Ngoài ra đây cũng là dịp để người người nhà nhà cùng nhau chia sẻ niềm vui.

Cách tính mốc thời gian tổ chức lễ đầy tháng thôi nôi

Từ ngày xa xưa, trong dân gian người ta hay lưu truyền với nhau câu nói “trai thì tụt 1, gái thì tụt 2” mỗi khi ra quyết định lựa chọn ngày lành tháng tốt tổ chức lễ thôi nôi đầy tháng. Ví dụ như nếu sinh ngày 4/5 âm lịch; thì lễ cúng thôi nôi cho bé trai sẽ là 5/5 âm lịch còn bé gái sẽ là 6/5 âm lịch. 

Nhưng giờ đây tục lệ này đã không còn nhiều người sử dụng; thay vào đó mọi người dùng chính xác ngày sinh âm lịch của các bé. Và buổi cúng thôi nôi đầy tháng này thường được tổ chức vào buổi sáng hoặc chiều tối. Vì đây được xem là những thời điểm phù hợp với đồng hồ sinh hoạt của tất cả mọi người. 

Đồ lễ cần phải chuẩn bị trong mâm cúng Mụ gồm những gì?

Lễ cúng thôi nôi, cúng đầy tháng từ trước đến giờ luôn được thực hiện với mục đích cảm tạ công sức của bà Chúa và 12 bà Mụ. Người đã bảo vệ, che chở cho bé. Bà Chúa là vị thần có trách nhiệm chính, 12 bà mụ Tiên Nương làm nhiệm vụ nào nặn hình hài của bé; mỗi bà Mụ sẽ phụ trách một bộ phận khác nhau trên cơ thể đứa bé. Chính vì thế mâm lễ vật cúng thôi nôi phải bao gồm đầy đủ những thành phẩm sau:

–  Thứ nhất lễ vật cho 12 bà Mụ gồm: 12 chén chè nhỏ, 12 đĩa xôi nhỏ, 12 chén cháo nhỏ, 12 ly nước, 2 đĩa bánh hỏi, bánh dành cho trẻ con chia đều thành 12 đĩa, 2kg thịt quay chia thành 12 đĩa và giấy bạc, vàng mã. Dưới đây là tên và công việc của 12 bà Mụ Tiên Nương:

•  Trần Tứ Nương là mụ bà trông coi việc sanh đẻ 
•  Vạn Tứ Nương là mụ bà trông coi việc thai nghén
•  Lâm Cửu Nương là mụ bà trông coi việc thụ thai 
•  Lưu Thất Nương là mụ bà trông coi việc nặn hình hài nam, nữ cho đứa bé.
•  Lâm Nhất Nương là mụ bà trông coi việc chăm sóc bào thai
•  Lý Đại Nương là mụ bà trông coi việc chuyển dạ 
•  Hứa Đại Nương là mụ bà trông coi việc khai hoa nở nhụy
•  Cao Tứ Nương là mụ bà trông coi việc ở cữ 
•  Tăng Ngũ Nương là mụ bà trông coi việc chăm sóc trẻ sơ sinh 
•  Mã Ngũ Nương là mụ bà trông coi việc ẵm bồng con trẻ 
• Trúc Ngũ Nương là mụ bà trông coi việc giữ trẻ 
•  Nguyễn Tam Nương là mụ bà trông coi việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ.

– Ngoài 12 bà mụ Tiên Nương còn có 3 đức Thầy (Thánh sư, Tổ sư, Tiên sư). Với trách nhiệm truyền dạy nghề nghiệp với mâm lễ vật cúng gồm:

• Một con gà luộc chéo cánh
• Một tô cháo lớn
• Một tô chè lớn
• Ba đĩa xôi lớn
• Một miếng thịt quay
• Một đĩa hoa quả (5 loại hoa quả bất kỳ)
• Trầu cau
• Hoa
• Rượu
• Vàng mã

Ngoài các lễ vật này thì mâm lễ cần có thêm một bình hoa, trà, rượu, hương, đèn, nước, gạo muối, muỗng và không thể thiếu một đôi đũa hoa (đũa được vót ngược đầu và có bông hoa trên đầu đũa). Vì theo quan niệm thì bà Chúa chỉ thích dùng đũa này.

Cách sắp đặt lễ cúng thôi nôi, mâm cúng đầy tháng như thế nào?

Từ thời xưa, mọi người đã hay quan niệm rằng mâm lễ vật cúng đầy tháng thôi nôi luôn phải được sắp xếp theo nguyên tắc “ Đông bình Tây quả”. Tức là hướng Đông gia chủ sẽ đặt bình hoa còn hướng Tây là nơi để lễ vật ngũ quả.

Lễ vật thường được chia thành hai bàn. Một bàn nhỏ được đặt phía trên dùng để bày lễ vật cúng 3 Đức Thầy, bàn lớn còn lại là để sắp lễ 12 bà mụ Tiên Nương. Hai bàn này cần được đặt cách nhau không quá 10 phân. Đương nhiên phải được sắp xếp đầy đủ các lễ vật đã nêu và trình bày thật cân đối, đẹp mắt. 

Nghi thức thắp nhang và bài khấn:

Sau khi hoàn thành việc chuẩn bị lễ vật cúng; một đại diện thường là chủ gia đình sẽ thay mặt thắp nhang và đọc văn khấn cầu nguyện mọi điều tốt đẹp đến với đứa bé. Bên cạnh đó, gia chủ cũng là người báo cáo, thể hiện lòng biết ơn với các vị thần linh. Sau khi thực hiện cầu khấn xong, bố hoặc mẹ chắp tay của bé lại rồi dẫn bé đến trước bàn lễ vái 3 vái. Sau ba tuần nhang thì gia đình tạ lễ và người chủ trì sẽ lấy giấy bạc vàng mã đi đốt. Vừa đốt vừa vẩy rượu vào những món đồ chơi được chuẩn bị cho tiết mục bốc đồ của bé. 

Cần chú ý chuẩn bị quần áo gọn gàng cho bé. Những người tham gia cúng kính cũng phải tươm tất và thể hiện lòng thành kính. Luôn giữ không khí ấm cúng, hòa hợp trong gia đình; để buổi cúng thôi nôi được diễn ra thuận lợi. 

Nghi thức khai hoa (nghi thức bắt miếng đầy tháng)

Nghi thức khai hoa còn được biết đến với cái tên nghi thức “bắt miếng” được diễn ra sau nghi thức cúng. Lúc này đứa trẻ được đặt ở giữa bàn. Sau đó người chủ trì buổi lễ sẽ rót trà và thắp nhang để xin phép khai hoa. Xong xuôi, một tay người chủ lễ sẽ bế đứa trẻ; tay kia quơ quơ nhánh hoa trên miệng bé và đọc những lời chúc tốt lành:

“Mở miệng ra cho có bông, có hoa

 Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,

 Mở miệng ra cho có bạc, có tiền

 Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…”

Những câu thơ này mang ý nghĩa mong muốn đứa bé sau này lớn lên sẽ thùy mị, nết na, được mọi người yêu quý; ăn nói nhỏ nhẹ, ý tứ, cuộc sống được hạnh phúc và dư giả, viên mãn. Với các bé gái, người ta sẽ dùng cuống trầu để vẽ lên chân mày; với hy vọng bé sẽ được xinh đẹp, dịu dàng, hòa nhã như hoa như thơ. 

Nghi thức đặt tên cho bé

Một đứa bé được chào đời không chỉ là niềm hạnh phúc của người mẹ mà là cả gia đình; kể cả những người hàng xóm tối lửa tắt đèn. Mọi người đều mong cầu những điều tốt đẹp đến với đứa bé. Chính vì sự quan trọng này mà việc chọn cho đứa bé một cái tên là việc không thể thiếu ở bất kể trường hợp nào.

Thường thì những cái tên cho con cái đã được các bậc phụ huynh chuẩn bị ngay từ những ngày đầu mang thai; nhưng cái tên ấy được đặt chính thức vào ngày cúng đầy tháng thôi nôi. Khi đứa bé chào đời, các bậc phụ huynh thường đặt cho con một cái tên “tạm”; tên thường gọi như Chó Con, Nhím, Bi, Khoai Lang, Hột Vịt… Cách đặt tên này xuất phát từ niềm tin tin rằng, trẻ con mới sinh còn yếu ớt, một cái tên không đẹp sẽ giúp việc nuôi dưỡng được dễ dàng và dễ gọi. 

Nghi thức đặt tên diễn ra sau khi hoàn tất nghi lễ khai hoa; tức là sau khi đọc bài thơ cầu chúc mọi điều tốt lành sẽ đến với đứa trẻ. Người chủ trì buổi lễ sẽ tiếp tục thực hiện nghi thức Xin Keo. Người chủ trì sẽ lấy 2 đồng tiền cổ làm bằng bạc thật và gieo vào đĩa lòng sâu. Nếu xuất hiện một mặt úp và một mặt ngửa thì chứng tỏ tên đã được tổ tiên đồng thuận. Cả 2 mặt đều úp hoặc đều ngửa thì phải thực hiện lại động tác gieo đồng tiền này lại. Nếu như gieo cả 3 lần mà vẫn chưa được thì phải đặt tên khác cho đứa bé. 

Tuy nhiên vào thời đại này, khi đứa trẻ ra đời, mọi người thường đặt tên con ngay sau khi hạ sinh. Chính vì thế mà tập tục Xin Keo ngày thôi nôi cũng không còn tồn tại. Nhưng thật may rằng, có một số gia đình vẫn luôn tự hào và tiếp tục lưu giữ tập tục này; như một truyền thống của gia tộc. 

Ngoài ra, theo tập tục từ xa xưa, sau khi tiến hành nghi lễ Xin Keo, người mẹ cũng phải được làm phép để tẩy uế và kết thúc khoảng thời gian dài ở cữ. Nghi thức đó là người mẹ phải bồng đứa trẻ bước qua một nồi nước sôi; bên trong có đặt đinh nung đỏ nhiều lần cụ thể thì trai 7 lần, gái 9 lần và sau đó hai mẹ con đi quanh nhà. Trong lúc đi, người mẹ sẽ cố tình làm rơi tiền để cầu mong cuộc sống của đứa bé sẽ được dư dả, đầy đủ trong tương lai. 

Lời kết

Trên đây là kinh nghiệm mà Đồ Cúng Nhân Tâm nghĩ là cần thiết với mỗi buổi lễ cúng thôi nôi đầy tháng. Đồ Cúng Nhân Tâm là một đơn vị chuyên cung cấp các dịch vụ đồ cúng thôi nôi đầy tháng cho các bé. Bất kể những khó khăn hay yêu cầu của khách hàng là gì chúng tôi luôn cố gắng đáp ứng một cách trọn vẹn và tận tâm nhất có thể. 

Trải nghiệm trọn bộ dịch vụ ở Đồ Cúng Nhân Tâm, khách hàng chắc chắn cảm thấy vô cùng xứng đáng với lòng tin mà mọi người đã bỏ ra. Giá cả phải chăng, tiêu chí khách hàng là trên hết, chúng tôi sẽ là lựa chọn thích hợp nhất với những gia đình không có thời gian chuẩn bị buổi lễ cúng thôi nôi đầy tháng cho các bé và cả những gia đình có điều kiện kinh tế hạn hẹp nhưng muốn cho đứa bé của mình những điều tốt đẹp và đầy đủ nhất. Chất lượng dịch vụ cùng sự chăm khách hàng tận tâm là những gì mà Đồ Cúng Nhân Tâm luôn cố gắng hoàn thiện để khách hàng có những trải nghiệm tuyệt vời nhất và sẽ cảm thấy xứng đáng với sự tin tưởng của mình!